کتابخانه ای که منحصراً به کودکان اختصاص داشته باشد؛ این کتابخانه ها معمولاً دارای بخش های امانت کتاب مرجع و پیایندهای هستند. این جمله، تعریفی است که از کتابخانه کودکان ارایه شده است . اما در رویکردی جدید کتابخانه های کودکان فراتر از تعریف فوق است. در این رویکرد کتابخانه کودکان، محلی برای گردآوری سازماندهی و ارائه و اشاعه مواد ویژه کودکان و خدماتی جهت تشویق کودکان به کتاب و کتابخوانی، ایجاد سرگرمی برای کودکان و آموزش آنها است.
هدف از فعالیت بخش های کودکان، آشنا کردن آنها با کتابخانه به عنوان محلی براییافتن پاسخ به پرسش و هر آنچه می خواهند بدانند است. کودکان در کتابخانه می‌توانندلذت پدیده‌های جدید و احساسات مثبت را تجربه کنند. هدف، تقویت رشد فکری و کمک بهمستقل شدن و کسب مهارت در استفاده از کتابخانه است و برای رسیدن به این هدف،کتابدار باید منابع جالبی را برای کودکان در کتابخانه فراهم کند
كتابخانه‌هاي كودكان نقش بزرگي در علاقه‌مندي كودكان به مطالعه و كتابخواني و پايه‌ريزي مهارت‌هاي بازيابي اطلاعات در كودكان و نوجوانان دارند. كتابدار كودك علاوه بر دانش كتابداري بايد به دانش تخصصي در زمينه نيازهاي خاص كودكان نيز مجهز بوده و ساختمان، تجهيزات و مواد كتابخانه كودكان نيز بايد متناسب با ويژگي هاي كودكان و مشوق آنها براي حضور در آن محيط باشد.
از مهمترین ویژگی های اخلاقی کتابدار موفق کودکان این است که به آنان صمیمانه عشق بورزد ،بردبار ،مؤدب و مهربان باشد .در برخورد با کودکان از همان قواعدی پیروی کند که در برخورد با بزرگسالان به کار می برد .با احترام با کودکان رفتار کند و به دنیای خصوصی کودک احترام بگذارد.
برای کتابداران حمایت از کودکان و نوجوانان تنها به معنی کاربرد تخصص به منظور فراهم آوری مواد و خدمات نیست ،بلکه از این مهمتر ،پرورش حس نوع دوستی ،اعتقاد به اهمیت افراد و اعتماد به نفس در مورد تواناییهای فردی است .
خدمات کتابخانه ای موثر برای کودکان مستلزم وجود طیف وسیعی از تجارب و مهارت های حرفه ای است. کتابدارانی که به کودکان خدمات می دهند، با معلومات ترین افراد در زمینه نظریات و راه های عملی در حوزه کتابداری هستند. اما باید دانش تخصصی در زمینه نیازهای خاص استفاده کنندگان کتابخانه کودک را نیز داشته باشند.
کتابداران باید به نیازهای مراجعه کنندگان با نیازهای خاص، کودکان دارای فرهنگ های قومی متفاوت، والدین و مراقبان کودکان و دیگر بزرگسالانی که از منابع بخش کودکان استفاده می کنند توجه داشته باشند و محیطی مناسب برای استفاده لذت بخش و آسان از منابع را ایجاد کنند.
شرح وظایف محول شده به هر فرد و شیوه های مصاحبه، آموزش، تشویق به آموزش مداوم و ارزیابی کارکنان باید توسط کتابدار و به صورت مکتوب فراهم آید. همچنین کتابدار ماهر باید هزینه های خدمات را تجزیه و تحلیل و برآورد کند و دیگر منابع تأمین بودجه خارج از کتابخانه را شناسایی کرده و به نحو موثر تقاضای کمک مالی نماید.
مهارتهای ارتباطی کتابدار باید در برقراری ارتباط با کودکان، والدین آنها، مدیران و دیگر کارکنان، در سخنرانی و صحبت با گروه های کوچک و بزرگ و در اجرای مصاحبه های مرجع رسمی و غیر رسمی نمایان شود. کتابدار باید بتواند به صورت فعال به سخنان د یگران گوش فرا دهد. همچنین کلیه درخواست های مکتوب و مدارک طرح ریزی پروژه ها، رهنمون ها، عرضه انتشارات، پیش نویس قراردادها، گزارشات، درخواست کمک مالی، شرح ها و مصاحبه ها در همه اشکال شامل چاپ شده یا به صورت الکترونیکی باید توسط کتابدار تهیه شود.
توانایی ایجاد مواد مناسب و گسترش مجموعه ،توانایی فراهم کردن مواد و اطلاعات مناسب برای مراجعه کنندگان ایجاد رابطه میان کودکان و منابع مناسب برای آنها، آشنا کردن آنها و خا نواده هایشان با این مواد، آموزش دستیابی به اطلاعات و کمک به آنها در مواقع لازم، احترام به حقوق کودکان و پاسخ دادن به پرسش های آنها نیز از وظایف و مهارت های کتابدار است. باید امکانات و فناوری های جدید وا نواع کتاب شناسی ها، کتابهای گویا، نمایشگاه ها و منابع الکترونیکی برای آنها فراهم شود تا بتوانند آسان تر و بیشتر به اطلاعات دست یابند. خود کتابداران نیز باید از راهکارهای جستجوی مناسب و منابع اطلاعاتی مختلف آگاهی داشته باشند.
کتابداران باید قادر به طراحی، ترویج، اجرا و ارزیای برنامه های متناسب برای کودکان در تمام سنین و با تمام علائق و اهداف باشند. برنامه های کتابخانه کودکان باید متنوع بوده و توسط نیروی انسانی ماهر اجرا شود. همچنین باید برنامه هایی جهت ارائه خدمات به والدین و موسسات خدمات مراقبت از کودکان و دیگر حرفه های مرتبط با کودکان توسط کتابدار کودکان طراحی شود. از دیگر مهارتهای کتابداران در نظر گرفتن درخواست های کودکان در جهت پیشرفت و ارزیابی خدمات کتابخانه و حصول اطمینان از دستیابی کامل کودکان به منابع کتابخانه است. کتابداران باید به ایجاد ارتباط و توسعه برنامه های مشارکتی بین کتابخانه با سایر کتابخانه ها، مدارس و سایر مکان هایی که با کودکان سروکار دارند اقدام کنند.
شرح وظایف محول شده به هر فرد و شیوه های مصاحبه، آموزش، تشویق به آموزش مداوم و ارزیابی کارکنان باید توسط کتابدار و به صورت مکتوب فراهم آید. همچنین کتابدار ماهر باید هزینه های خدمات را تجزیه و تحلیل و برآورد کند و دیگر منابع تأمین بودجه خارج از کتابخانه را شناسایی کرده و به نحو موثر تقاضای کمک مالی نماید.
مهارتهای ارتباطی کتابدار باید در برقراری ارتباط با کودکان، والدین آنها، مدیران و دیگر کارکنان، در سخنرانی و صحبت با گروه های کوچک و بزرگ و در اجرای مصاحبه های مرجع رسمی و غیر رسمی نمایان شود. کتابدار باید بتواند به صورت فعال به سخنان د یگران گوش فرا دهد. همچنین کلیه درخواست های مکتوب و مدارک طرح ریزی پروژه ها، رهنمون ها، عرضه انتشارات، پیش نویس قراردادها، گزارشات، درخواست کمک مالی، شرح ها و مصاحبه ها در همه اشکال شامل چاپ شده یا به صورت الکترونیکی باید توسط کتابدار تهیه شود.
توانایی ایجاد مواد مناسب و گسترش مجموعه ،توانایی فراهم کردن مواد و اطلاعات مناسب برای مراجعه کنندگان ایجاد رابطه میان کودکان و منابع مناسب برای آنها، آشنا کردن آنها و خا نواده هایشان با این مواد، آموزش دستیابی به اطلاعات و کمک به آنها در مواقع لازم، احترام به حقوق کودکان و پاسخ دادن به پرسش های آنها نیز از وظایف و مهارت های کتابدار است. باید امکانات و فناوری های جدید وا نواع کتاب شناسی ها، کتابهای گویا، نمایشگاه ها و منابع الکترونیکی برای آنها فراهم شود تا بتوانند آسان تر و بیشتر به اطلاعات دست یابند. خود کتابداران نیز باید از راهکارهای جستجوی مناسب و منابع اطلاعاتی مختلف آگاهی داشته باشند.
کتابداران باید قادر به طراحی، ترویج، اجرا و ارزیای برنامه های متناسب برای کودکان در تمام سنین و با تمام علائق و اهداف باشند. برنامه های کتابخانه کودکان باید متنوع بوده و توسط نیروی انسانی ماهر اجرا شود. همچنین باید برنامه هایی جهت ارائه خدمات به والدین و موسسات خدمات مراقبت از کودکان و دیگر حرفه های مرتبط با کودکان توسط کتابدار کودکان طراحی شود. از دیگر مهارتهای کتابداران در نظر گرفتن درخواست های کودکان در جهت پیشرفت و ارزیابی خدمات کتابخانه و حصول اطمینان از دستیابی کامل کودکان به منابع کتابخانه است. کتابداران باید به ایجاد ارتباط و توسعه برنامه های مشارکتی بین کتابخانه با سایر کتابخانه ها، مدارس و سایر مکان هایی که با کودکان سروکار دارند اقدام کنند.
و در پایان و از همه مهمتر ،کتابداران در کنار تمامی مهارتهای خود باید برای حرفه خود، یعنی کتابداری کودک و جایگاه آن در اجتماع و در بافت کتابداری ارزش قائل باشند...
بهنوش اخلاصی
کتابدارکتابخانه عمومی بهارستان اصفهان
موضوعات مرتبط: <-CategoryName- ><-CategoryName- >
برچسب‌ها:
خبرنامه وب سایت: